Yeni yapılan büyük ölçekli bir çalışmanın sonucuna göre daha önceden kanser öyküsü olan romatoid artritli (RA) hastalarda biyolojik tedavi ile yeni bir kanser riski görülme riski artmıyor (1).
Biyolojikler (TNF inhibitörleri, rituximab, abatacept, tocilizumab) klasik tedavilere dirençli RA hastalarının tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Romatoid artrit tedavisinde kullanılan diğer ilaçlar gibi, biyolojik ilaçlar da bağışıklık sistemini baskılarlar. TNF inhibitörlerinin RA tedavisinde kullanılmaya başladığı ilk dönemlerde FDA (US Food and Drug Administration) tarafından yapılan bir değerlendirmede bu ilaçları kullanan 140 000 hasta arasında 70 tane lenfoma olgusunun bildirilmiş olması nedeniyle, FDA TNF inhibitörlerinin lenfoma riskini artırabileceği konusunda bir uyarı yayınlamıştır; 2011 yılında da solid kanserleri de içine alacak şekilde uyarısını yenilemiştir. Bu uyarılara rağmen ilaçların sağladıkları yarar potansiyel riske göre çok daha fazla olduğu için bugüne kadar dünyada 2 milyondan fazla hastanın TNF inhibitörlerini kullandığı veya kullanmakta olduğu tahmin edilmektedir.
İlk FDA uyarısından beri TNF inhibitörleri ve kanser ilişkisini araştıran çok sayıda klinik veya gözlemsel çalışma yayınlanmıştır. İlk çalışmaların bazılarında da lenfoma ve deri kanserlerinde küçük bir risk artışı gözlenmişse de, yapılmış kontrollü klinik çalışmaların meta-analizi (toplu değerlendirmesi) ve binlerce hastayı dahil eden gözlemsel çalışmaların sonuçları genel olarak malinite (kanser) riskinde bir artış olmadığını göstermiştir. Ancak, az sayıdaki çalışmada da olsa önemli olması nedeniyle TNF inhibitörleri ile tedavisi planlanan hastalar potansiyel malinite riski konusunda bilgilendirilmelidir. Bu potansiyel risk, önceden kanser öyküsü olan hastalarda biyolojik tedavi için doğal olarak daha büyük bir endişe kaynağı olmaktadır.
Bu yıl Amerikan Romatoloji Kongresinde sunulan ve Aralık ayında Annals of Rheumatic Diseases dergisinde yayınlanan bir çalışmanın sonuçları daha önceden kanser tedavisi görmüş ve iyileşmiş hastalarda biyolojik ilaçların kullanımının yeni bir kanser riskini artırmadığını göstermiştir. Danimarka’daki RA veri tabanına kayıtlı ve önceden kanser öyküsü olan toplam 1678 hasta bu çalışmada yer almıştır. Bu hastalardan 502 tanesi (192 tanesi ilk kanser gelişmeden önce, 220 tanesi ilk kanserden sonra, 92 tanesi hem ilk kanserden önce ve hem de kanserden sonra) biyolojik tedavi kullanmıştır. Biyolojik tedavi alan hastalarda 2. bir kanser riski gelişme riskinde, hiç biyolojik kullanmamış hastalara göre istatistiksel bir artış gözlenmemiştir (Tehlike oranı 1.1’e karşı 1). Bu konuda daha önce yapılan çalışmalar da benzer sonuçlar bildirmiştir.
REFERENCES
1. Dreyer, L., Cordtz, R. L., Hansen, I. M. J., Kristensen, L. E., Hetland, M. L., & Mellemkjaer, L. (2017). Risk of second malignant neoplasm and mortality in patients with rheumatoid arthritis treated with biological DMARDs: a Danish population-based cohort study. Annals of the rheumatic diseases, annrheumdis-2017.