COVID-19 (Coronavirüs hastalığı 2019) enflamatuar romatizmal hastalıkları olan hastalar için önemli bir endişe kaynağı olmaktadır. Doğal olarak hastalar COVID-19’dan nasıl etkileneceklerini merak ediyorlar. Bu konuda ilk bilimsel veriler, Kuzey İtalya'da COVID-19 vakalarının en sık görüldüğü Lombardiya bölgesinden geldi (1). Bu bölgede 1 ay içinde 33.000'den fazla onaylanmış hasta tesbit edilmiş; bunların 1250'si yoğun bakım ünitesine yatmış.
İtalya'da ilk COVID-19 vakalarının bildirilmesiyle birlikte Pavia’daki klinikte takip edilen ve biyolojik hastalığı modifiye edici antiromatizmal ilaçlar (bDMARD'lar) veya hedeflenmiş sentetik hastalığı modifiye edici antiromatizmal ilaçlar (xeljanz vb. gibi) kullanan kronik artritli hastalar arasında 2 haftalık bir anket çalışması yapılmış.
İlk ay boyunca biyolojik ilaç veya tofasitinib (xeljanz vb gibi) ilaçlar ile tedavi edilen 320 hasta analiz edilmiş (% 68 kadın, ortalama yaş 55). Hastaların %57’si romatoid artrit , % 43’ü, spondiloartrit’ miş. Bu hastaların % 52’si, TNF inhibitörleri ile, % 40’ı diğer biyolojik ilaçlarla ve % 8’i xeljanz vb ilaçlarla tedavi edilmekteymiş. 320 hastanın, dört tanesinde, COVID-19 testi pozitif saptanmış. Diğer dört hastada COVID-19'u klinik olarak düşündüren semptomlar görülmüş. Virüs maruziyeti olan diğer 5 hasta 2 hafta izlenmiş, bu gözlem süresinin sonunda herhangi bir semptom gelişmemiş.
COVID-19'u doğrulanan tüm hastalara en az bir kür antibiyotik tedavisi uygulanmış. Hastaneye yatan hastalara antiviral tedavi ve hidroksiklorokin verilmiş. Toplam, beş hasta daha önceden de hidroksiklorokin almaktaymış. Enfeksiyon semptomları başlar başlamaz tüm hastalarda, biyolojik veya sentetik hedefli DMARD ilaçlari (xeljanz benzeri romatizma ilaçları) kesilmiş. Takip süresince, romatizmal hastalıkta belirgin bir nüks olmamış. COVID-19 tanısı doğrulanmış veya klinik durumu oldukça yüksek olan hastaların hiçbirinde ciddi solunum komplikasyonu gelişmemiş, ve hiçbiri hayatını kaybetmemiş. 65 yaşında sadece bir hasta birkaç günlüğüne hastaneye yatırılmış ve düşük akışlı oksijen desteği verilmiş.
Bu bulgular ile romatizmal hastalığı olan hastalarda SARS-CoV-2 enfeksiyonunun görülme sıklığı hakkında tam bir fikir edinemeyiz. COVID-19'dan etkilenen ve immün yetmezliği olan hastaların genel sonuçları hakkında da bir sonuca varamayız. Muhakkak ki böyle hastalar COVID-19 enfeksiyonuna yakalandığı takdirde, üste binebilecek bakteri enfeksiyon olasılığı dahil her bakımdan uyanık olunmalı ve hastalar sıkı takip edimelidir. Bununla birlikte, İtalya’dan bildirilen ön deneyimler, bize biyolojik ilaçlar veya xeljanz benzeri romatizma ilaçları ile tedavi edilen kronik artritli hastalarda, genel popülasyona göre COVID-19 sonucunda daha yüksek bir solunum yolu olayı veya yaşamı tehdit eden bir komplikasyon riski olmadığına işaret etmektedir..
Aslında bu bulgular şaşırtıcı değildir. Çünkü koronavirüslerin neden olduğu şiddetli solunum komplikasyonları, bağışıklık sisteminin yetersizliğinden ziyade immün sistem aracılığıyla gelişen anormal inflamatuar ve sitokin yanıtına bağlıdır. Daha önceki SARS ve Orta Doğu solunum distres sendromu gibi farklı koronavirüs salgınları sırasında da, organ nakli, kanser veya otoimmün hastalıklar için immünosupresyon uygulanan hastalarda mortalite artışı bildirilmemişti. Benzer şekilde, Pavia’daki hastaneye (SARS-CoV-2 enfeksiyonu için bir referans merkezi) ciddi COVID-19 için başvuran 700 hasta arasında hiçbiri biyolojik ilaçlar veya xeljanz benzeri romatizma ilaçları almıyormuş.
İmmünosüpresif ilaç kullanan romatizmal hastalar sürekli ve yakın izlenmelidir. Ama, İtalya’dan gelen bu veriler hastalarını kullandıkları romatizma ilaçlarını kesmesinin gerekmediğine işaret etmektedir; romatologları bu doğrultuda tavsiye vermeleri için cesaretlendirmelidir. Romatizma ilaçlarının kesilmesinin hastalık nüksüne sebep olarak, hastaların daha çok ilaç kullanmasına yol açarak daha çok riske maruz bırakabileceği unutulmamalıdır.
REFERANS
1.Monti S, Balduzzi S, Delvino P, Bellis E, Quadrelli VS, Montecucco C. Clinical course of COVID-19 in a series of patients with chronic arthritis treated with immunosuppressive targeted therapies. Ann Rheum Dis. 2020.